Trekking en coocking class

Donderdag 3 januari

Vanmorgen zelf een broodje geroosterd met daarop een beetje suiker, veel meer keuze uit broodbeleg hebben we ook niet 😂. Epa had gisteravond al een bord met fruit in de koelkast gezet, dus dat hebben we ook heerlijk opgegeten. Om 07:30 uur was Donald hier om ons op te halen, we gaan naar restaurant Bali Asli (die met het prachtige uitzicht over de mount Agung en aan één kant geen muur). Daar starten we om 08:00 uur met een drie uur durende trekking door de omgeving daar, bos, rijstvelden en door kleine dorpjes. Samen met nog een jong stel uit de USA en de gids. De eigenaresse, de Australische Peneloppe (Penny) is onze gids, jaren geleden werkte zij als chef kok in hotel Alila in Candidasa, een groot, vrij chiq hotel. Maar na een aantal jaren wilde ze wat anders, maar wilde wel op Bali blijven, want dat had haar hart inmiddels wel gestolen. Na veel zoeken kwam ze bij een stuk grond waarbij ze gelijk het gevoel had dat dit de plek zou zijn om zich te vestigen. Uiteindelijk heeft ze daar nu haar restaurant, dat alleen oen is voor drinken en lunch (dat is wel gelijk een complete maaltijd 🤗). Eind van de middag is het gesloten en je kunt er ook niet slapen....... Wij gaan er vandaag naast de trekking ook een coocking class volgen, die ze ook zelf geeft. Maar eerst de trekking........ We starten en lopen de (nu nog verharde weg) omhoog door een heel klein dorpje, Penny verteld ondertussen veel, over de dorps tempel, de gebruiken in de tempel, de betekenis van de doeken die om de beelden en pilaren zitten. Poleng’, een zwart en wit ruitjesmotief, zie je terug in veel kleding en religieuze doeken die bijvoorbeeld om bomen en standbeelden worden geknoopt. Dit patroon symboliseert dualisme: twee tegenovergestelde onderwerpen die afhankelijk van elkaar zijn, oftewel balans. Er is iets goeds in het slechte en iets slechts in het goede. Daarnaast zie je ook vaak de combinatie van rood (de schepper Brahma), wit (heerser van de hemel Shiva) en zwart (oppergod Vishnu). Vrijwel alle Balinezen dragen een geweven armbandje (Tri Datu) in deze kleuren, omdat het je hoofd kalmeert zodat het niet wordt beïnvloed door negatieve gedachten. Het lichaam is volgens de religie ook onder te verdelen in drie: het hoofd (de hemel), het lichaam (de wereld) en de voeten (de hel), dat staat dan samen weer symbool voor het universum. Vlak daarna slaan we een klein paadje in wat behoorlijk omhoog loop en wat bestaat uit groen beton (= mos, dus glibberig), zand en keien, alleen aan, flink oppassen dus. Achter me lopen Rob en Donald en af en toe krijg ik van Rob een zetje onder mijn billen zodat ik niet terug glijd (ja inderdaad, zo glibberig soms). Penny verteld heel veel over de planten en vruchten die we onderweg zien, maar ook over en stuk waar we lopen wat eerst rijstveld was, maar nu niet meer door o.a. beleid van de overheid, nu onderhoudt de man waarvan het stuk grond is zichzelf met de opbrengst van de paar fruitbomen die er staan. We komen bij een huisje en Penny verteld dat hier palmeiland gemaakt wordt. We lopen het hek binnen en begroeten een oudere man die vriendelijke goedemorgen terug zegt. Penny wordt door bijna iedereen onderweg hartelijk begroet en ze maakt met bijna iedereen in het Bahasa een (kort) praatje. Ze verteld wat over het proces hoe de palmboom gemaakt wordt en even later gaat een kommetje rond en kunnen we proeven hoe het smaakt. Nou eigenlijk best lekker, ik had een heel straffe smaak verwacht, maar dat is dus niet zo. Donald maakt onderweg ook veel foto's en filmpjes en heeft met Penny afgesproken straks goed reclame voor de Tour te maken op zijn website...... We lopen verder door het bos en van tijd tot tijd hebben we prachtige doorkijkjes tussen de bomen door over het dal/dorp/zee, we zijn in,ideële ook al een mooi stukje geklommen. Dan komen we aan bij het museum Pustaka Lontar, dit is een openlucht museum in aanbouw en zal de jongere mensen vooral de traditionele gewoontes (aan)leren opdat die niet in de vergetelheid raken. Bijvoorbeeld zal er een restaurantje komen, waar bezoekers traditionele gerechten kunnen eten en drinken en op dit moment kun je er iets schrijven op Lontar gras. Dit is een breed gras welke gedroogd wordt en waarop geschreven wordt (hele geschriften, maar ook kalenders). Dit schrijven gaat met behulp van een mesje, je kerst wat in het gedroogde gras, wrijft het daarna in met een zwarte verkoolde noot en veegt dan het teveel aan koolstof weg. Je kon twee stukjes beschrijven met dezelfde tekst, een daarvan mocht je in een huisje hangen en de bedoeling is dat je het andere meeneemt en later aan iemand geeft die ook naar Bali gaat. Die gaat dan ook hierheen en zoekt dat het eerste plaatje op en hangt de tweede erbij zodat ze (volgens het hindoe geloof) weer samen zijn. Die maakt daar ook weer twee plaatjes en doet hetzelfde en zo gaat het door en door...... Daar ook heerlijk thee en koffie gedronken met natuurlijk wat lekkers erbij. Penny investeert ook in dit leercentrum en gaat daar straks in de keuken helpen met het leren koken met de juiste kruiden etc., mooi initiatief. Vlakbij de ingang zien we een knal oranje paddestoeltje staan, zo'n kleur heb ik echt nog nooit gezien in paddestoelen land 🤗. We lopen verder en komen langs een grote waringin boom, de grote "familieboom" die je in bijna elk dorp wel vind bij de tempel of in het centrum van het dorp. We zijn even stil blijven staan en hebben de boom eens goed bekeken. De boom, al niet klein van zichzelf heeft lianen, deze hangen naar beneden en raken de grond, daar zetten ze zich vast in de grond en groeien als het ware als nieuwe stam. Je kunt soms gewoon bijna niet zien wat oorspronkelijke stam is en welke ontstaan uit zo'n liaan. Wat in eerste instantie een stam lijkt te zijn, blijkt de hoofdstad en meerdere stammen te zijn die ontstaan zijn uit lianen en waarmee de boom zich voedt. Het hoogste punt hebben we gehad zegt Penny en langzaam aan dalen we af richting de rijstvelden. Eerst komen we door een gebied met hele hoge grassen, denk wel zo'n drie meter hoog, prachtig uitzicht hebben we weer vanaf daar. Onderweg komen we af en toe een locale bewoner tegen en wee heeft Penny even een praatje met ze en wij zeggen selamat pagi en krijgen een grote lach en wat woordjes terug. Af en toe een huisje en zodra ik kinderstemmetjes hoor, kan ik het niet laten om even een armbandje te geven 😃. Vanuit het bos komen we door een dorpje waarvan ik even de naam niet meer weet. We komen langs een redelijk groot huis wat leeg staat. Daar had tot een paar jaar geleden een healer gewoond, maar die was overleden en nu woont er niemand. De woning wordt wel door de familie onderhouden en het zag er inderdaad keurig uit. Waarom niet één van de familieleden er nu in woont kon Penny ook niet zeggen. Als we langs het huis lopen staan we ineens bij prachtige sawa's. De rijst is bijna volgroeid en ziet er prachtig uit. Hier en daar loopt een haan te snoepje van de rijst, zich niets aantrekkend van de wapperende vlaggetjes om vogels te verjagen. Penny wijst ons op de betonnen rand, waarover wij onze trekking verder gaan...... 🙈 dat wordt weer een uitdaging voor me. Ik zie een niet super brede betonnen rand met afgebrokkelde kanten, heel veel goed mos erop en aan twee kanten water. Nou hop hop Alet, je hebt meer overwonnen het afgelopen jaar, let's go....... Met een beetje flubberbenen die af en toe meer elastiek leken te zijn ga ik het pad op en het gaat goed, in die zin, dat ik kom waar ik wezen moet, maar verder niet veel zie om me heen omdat ik me echt moet focussen op waar ik loop. Net als het wat breder wordt en ik opgelucht ademhaal, komt er mogen laatste stukje, wat minstens de helft qua breedte is (of zal ik zeggen "smalte") van het eerdere stuk. Nu vraag ik toch echt een helpende hand en Rob geeft me steun zodat ik hier ook veilig overheen kom, dank je lieverd 😘. Nog even van het rijstveld genieten en dan beginnen we aan het twee na moeilijkste pad zegt Penny, behoorlijk steil omlaag, met ook weer afwisselend glad groen beton, zand en keien. Inmiddels is Donald ook al zo vrij geworden dat hij me ook af en toe een zetje geeft als ik achteruit dreig te glijden......... Tussen dichte begroeiing door gaan we omhoog en gelukkig zonder al teveel gekkigheid staan we een poosje later bovenaan bij de weg waar we ook begonnen zijn. In het restaurant krijgen we even de gelegenheid om ons op te frissen en daar maken we dankbaar gebruik van. De wandelschoenen gaan uit en maken plaats voor slippers, de koude handdoek die we krijgen is heerlijk om echt even op te frissen en daarna een ander shirt aan te doen. Het drankje wat we dan krijgen is heerlijk..........

Na een kwartiertje komt de inmiddels (tot chef(kok) omgeklede Penny ons ophalen en gaan we met de coocking class beginnen. We beginnen met de uitleg over het zuur/zout/zoet en alle kruiden/specerijen die daarbij horen, we krijgen stukjes te proeven van allerlei knollen en bladeren die in de Indonesische keuken gebruikt worden. Opvallend vinden wij dat de smaken hier veel intenser zijn dan de "verse" kruiden die we thuis kopen (maar vaak waarschijnlijk al heel jong geoogst worden en dan verscheept naar NL). Een poosje later beginnen we met het maken van een "bumbu". Een kruiden pasta die je in de vijzel tot pasta maalt (oeleken). Dit is echt wel een handigheidje, maar even oefenen baart kunst. Daarna maken we sate lilit van kip. We hoeven zelf geen dingen te snijden, dat krijgen we allemaal aangereikt vanuit de keuken. We maken wederom een bumbu en daardoor gaat kipfilet (die is eerst helemaal fijn geslagen). Dit kneden we door elkaar tot een pasta en mogen het dan om een sereh stengel (kruid) boetseren en dit zal later geroosterd worden. Ik zal niet van alles een uitleg geven, maar we hebben de volgende dingen gemaakt: nasi goreng, sate lilit van kip, satesaus (met verse pinda's), vispakketje in bananenblad, oerap (een groente salade met kokos) en als toetje een gestoomd pakketje van meel en pompoen. Toen alles klaar was hebben we het heerlijk zitten op peuzelen en daarna naar huis, toen was het inmiddels ook 15:00 uur...... Rob heeft nog een traditioneel koks mes van me gekregen om thuis mee te gaan werken, mooie herinnering aan deze leuke dag. Als ik naar de foto’s kijk en zie Rob zijn lach, dat is priceless......... Moeilijk om in een paar woorden samen te vatten, maar ben zo trits op hem...... (iets met overwinnen, angsten en indo genen). 

Thuis gekomen was ik moe vanuit mijn tenen, lang geleden dat ik dat zo erg was. Mezelf in een van de bambu stoelen gefrummeld en op een gegeven moment werd ik wakker (in standje hopeloos) van wat geluid. Het bleek Epa te zijn, die inmiddels weer binnen was en met het avondeten bezig was. Ze moest lachen dat ik zo in de stoel lag te slapen......... Alleen kippensoep vanavond en zelfs dat kreeg ik niet op, Rob heeft me geholpen. We lagen er vroeg in en ik heb aan een stuk tot vanmorgen geslapen...... Vandaag een dagje thuis, vanmorgen heerlijk gezwommen en vanmiddag regent het voor de verandering weer. Kun je ook gerust zwemmen natuurlijk, maar ik gebruik het nu lekker om dit reisverhalen te schrijven, terwijl ik de regen hoor en zie vallen, maar wel heerlijk droog zit 🤗.